Feminer heeft een nieuw concept ontwikkeld! De Filosofische Salon. Na maandenlange voorbereiding was de avond er dan eindelijk: samen met twintig vrouwen brachten we een avond door onder de kroonluchters in Huize Molenaar. “Echt niemand raakt uitgepraat; ik wilde nog zoveel meer onderwerpen bespreken!” 

Wat is een Filosofische Salon? 

Het concept van de Filosofische Salon vindt haar oorsprong in de 17e en 18e eeuw, toen vrouwen een belangrijke rol speelden in de verspreiding van Verlichtingsidealen door salons te organiseren waarbij schrijvers, wetenschappers, kunstenaars, filosofen en politici hun ideeën deelden. Salonnières organiseerden diners, poëzie-lezingen of zelfs hele toneelopvoeringen. Met als doel: leerzaam vermaak. 

Door deze salons te organiseren konden de bevoorrechte vrouwen uit deze tijd veel maatschappelijke invloed uitoefenen. Zij waren immers de host, bepaalden de gastenlijst, bepaalden zelfs welke onderwerpen aan bod kwamen of welke denker het meest aan het woord mocht zijn. Daarmee drukten ze hun stempel op de verspreiding van ideeën, en waren zij in de gelegenheid om ruimte te bieden aan de vrouwelijke identiteit.

Ondanks de grote maatschappelijke invloed van de salons, zijn zowel de salonnières als hun belangrijke rol volledig vergeten. Dat is zonde, helemaal gezien het huidige politieke klimaat waarin vrouwenrechten onder druk staan. Daarom brengt Feminer deze traditie terug, om vrouwen een plek te bieden hun stem uit te dragen. De eerste belangrijke denker? Simone de Beauvoir.

Wat betekent het om vrouw te zijn?  

Om half zes gingen de deuren open. Door de lange gangen van Huize Molenaar liepen we een oude trap op, om vervolgens in een pittoresk zaaltje omringd door Engels bloemen behang uit te komen. Het Filosofisch Salon-team ontving ons vol enthousiasme. De sfeer zat er dan ook goed in. Niet alle aanwezige vrouwen kenden elkaar, maar dat maakte het juist een waardevolle ervaring. Alle vrouwen leerden elkaar kennen onder het genot van filosofische vragen en een heerlijk diner. 

Even later volgden we elkaar naar de eetzaal. Op de tafel stonden al naamkaartjes waar iedereen druk naar op zoek was. De vrouwen waren blij verrast met de fleurige notitieblokken die op hen lagen te wachten. “Zo kunnen jullie onthouden wat er vanavond allemaal is besproken”: vertelde Lauren ons als organisator van deze avond. En schrijven, dat hebben we gedaan. 

Tijdens de Filosofische Salon bespreek je samen met andere vrouwen een paar filosofische vragen die zorgvuldig voorbereid zijn door het organisatieteam. De eerste vraag ‘Wat betekent het om vrouw te zijn?’ bespraken we onder het genot van de eerste gang, een krokante geitenkaas met kimchi-salade, truffelkroepoek en hazelnootmayonaise. Want, wat betekent het voor ons om vrouw te zijn? Mijn gesprekspartners en ik gingen op onderzoek uit. 

Al snel kwamen er veel antwoorden voorbij met één rode draad: We voelen ons vaak vrouw wanneer we omringd zijn door andere vrouwen. Wanneer we bijvoorbeeld tutten voor het uitgaan of wanneer we na een lange dag even met vriendinnen bellen om stoom af te blazen. 

Zijn Vrouwen Vrij?

Een kleine intermezzo kwam voor mij bij de tweede gang, bestaande uit zoete aardappelgratin, pastinaakcrème, gebakken witlof en gele currysaus. Eigenlijk houd ik niet van witlof, dus heel professioneel heb ik daar tijdens het gesprek een paar happen van genomen om tot de conclusie te komen dat ik het nog steeds niet lekker vind. Dit mocht echter de sfeer niet drukken! 

Maar terug naar de vraag: Zijn vrouwen vrij? Een diepe, belangrijke tweede vraag waar hele boeken vol over zijn geschreven. De vele literaire werken zijn er nog niet helemaal over uit wat een vrouw nu precies vrij maakt. Toch begonnen we vol goede moed aan deze vraag. Éen vrouw stelde opmerkzaam: “Ik voel me redelijk vrij, maar ik heb dan ook heel veel privileges.” Dit zette mij aan het denken over intersectionaliteit. Vrijheid hangt natuurlijk van meer af dan van alleen vrouw zijn: je sociaal-economische status, afkomst en huidskleur hebben daar ook grote invloed op. 

Ik voel me redelijk vrij, maar ik heb dan ook heel veel privileges.

Zien we de mannelijke bemiddeling nog terug in sociale en politieke beslissingen?

Na een korte wisseling van plaats gingen we alweer over naar de laatste vraag van de avond: zien we mannelijke bemiddeling nog terug in sociale en politieke beslissingen? Hier waren we het snel over eens. Het korte antwoord was volmondig: JA! 

We zien het bijvoorbeeld terug in Amerika – het is een beetje on the nose – maar daar zijn de abortusrechten van vrouwen afgenomen op basis van Pro-life argumenten of religieuze argumenten. Mannen beslissen nog steeds over wat een vrouw wel of niet met haar lichaam mag doen. Dit wekte frustratie op, merkte ik aan tafel, een gevoel van onmacht. Voor mij voelde dit als een nieuw moment van dat we allemaal vrouw waren, vereenigd in onze frustraties en de angst dat het ook hier zou kunnen gebeuren, want abortus staat nog steeds in het Wetboek van  Strafrecht. 

Gelukkig vonden we ook momenten van hoop in dit gesprek. “De Dolle Mina’s zijn namelijk weer terug!” werd er blij verkondigd. Het is jammer dat het nodig is, maar dit brengt ook hoop met zich mee. Als onderdeel van de nieuwe generatie feministen kunnen we opnieuw het verschil maken. 

Met deze gedachten sloten we dan ook de avond af. Vrouwen dronken hun laatste slokken wijn op en iedereen nam afscheid alsof we elkaar al jaren kenden. Deze avond in de Salon was voor mij (en ik denk dat ik voor de meeste vrouwen spreek) erg bijzonder. Het was inspirerend, verbindend maar vooral ook hoopgevend en ik zal zeker aansluiten bij een volgend Salon! 

Heb je dit Filosofisch Salon moeten missen? Wees niet getreurd! Houd onze sociale media in de gaten om op de hoogte te blijven van de volgende editie.