Avonturier in hart en nieren
Nellie Bly, geboren op 5 mei 1864, was het pseudoniem van auteur en journaliste Elizabeth Jane Cochrane. Bly werd bekend door haar baanbrekende artikel over de geestelijke gezondheidszorgsinstituten in 1887, genaamd “Ten days in a Mad-House”. Door undercover te gaan en te doen alsof ze zelf mentale problemen had, kon ze verblijven in het Blackwell Island Women’s Asylum en legde ze de barre omstandigheden waar de vrouwen zich in bevonden bloot. Hiermee legde ze de basis voor vrouwen om ook de journalistiek in te treden. Maar haar succes had nog niet zijn hoogtepunt bereikt, in 1888 was het tijd voor een nieuw avontuur: De wereld rond in minder dan 75 dagen.
Feminer x HWP
Reizen in de 19e eeuw
Reizen was in de 19e eeuw niet vanzelfsprekend, zeker niet voor vrouwen. Als vrouw kon je alleen reizen wanneer je uit de hogere klasse van de samenleving kwam en vaak werd er door vrouwen alleen gereist wanneer ze familie gingen bezoeken (of wanneer er frisse zeelucht voorgeschreven kregen). Daarnaast was het vervoer ook een hele onderneming; geen rijen op Schiphol, maar op reis met de toen revolutionaire stoomboot of trein die net waren uitgevonden. In één klap werd de wereld een stuk groter en reizen gemakkelijker. Daarnaast brachten deze nieuwe ontwikkelingen ook een competitief element met zich mee: hoe snel kon je nu eigenlijk de wereld rond?
Hoe snel kon je nu eigenlijk de wereld rond?
De wereldreis van Bly
Een wereldreis was (en is nog steeds) niet niks. Mensen vonden rond de 19e eeuw vrouwen überhaupt te “fragiel” voor dit soort ondernemingen. Maar dankzij het feminisme kwam er rond 1850, tijdens de eerste feministische golf, het idee van de nieuwe vrouw op. Met deze onafhankelijke nieuwe vrouw probeerden feministen een radicaal nieuw vrouwbeeld creeeren en de kleine bewegingsvrijheid die vrouwen hadden aan de kaak te stellen, zo ook Bly. Met de jurk die ze aanhad, een jas en een tas met schoon ondergoed vertrok ze op haar reis vanuit Hoboken (Amerika). Haar bestemmingen: Engeland, Frankrijk, Brindisi (Italië), het Suezkanaal, Colombo (Sri Lanka), de Straits Settlements van Penang en Singapore (op dat moment koloniën van Groot-Brittannië), Hongkong en Japan.
Ter land, ter zee en ter ezel ging ze op pad. Onderweg ontmoette ze Jules Verne in Amiens (Frankrijk), kocht ze in Singapore een aapje – die ze McGinty noemde – en bezocht ze in China een leprakolonie van zieken. Ze schreef hierover in The World, waar ze via telegrammen en brieven beschrijvingen gaf van haar avonturen. Deze verhalen werden mega succesvol. Zo schreef ze bijvoorbeeld over over haar ervaringen in Japan:
“If I loved and married, I would say to my mate: ‘Come, I know where Eden is,’ and…desert the land of my birth for Japan, the land of love–beauty–poetry–cleanliness.” Ze was ontzettend verliefd geworden op het land.
Nu kunnen we Bly’s reis niet helemaal vergelijken met een backpack-tocht door de jungle. Ze verbleef namelijk in de eerste klas en schreef voornamelijk over die wereld en bijvoorbeeld niet over de derde klas reizigers die in barre omstandigheden reisden. In een zeer comfortabele positie, betaald door The World, bezocht Bly de mooiste plekken.
Ondertussen was het succes van Bly andere bladen niet in de koude kleren gaan zitten en stuurde de Cosmopolitan ook hun eigen redactrice, Elizabeth Bisland, op reis om Bly haar record te verslaan. Toch weigerde Bly in te gaan op deze competitie, ze stelde: “ I am not racing. I promised to do the trip in seventy-five days, and I will do it.” En dat deed ze, ze was zelfs nog sneller: Tweeënzeventig dagen, zes uur, elf minuten en veertien seconden later kwam ze weer aan in Amerika. Daarmee doorbrak Bly stereotypes over vrouwen en reizen.
Tweeënzeventig dagen, zes uur, elf minuten en veertien seconden later kwam ze weer aan in Amerika.
De historische bijdrage van Bly
Met haar wereldreis liet Bly zien dat vrouwen alleen konden reizen, getrouwd of ongetrouwd en dat ze niet alleen naar speciale kuuroorden hoefden om de zeelucht in zich op te nemen. Dus wanneer je deze zomer op vakantie gaat en misschien wel een van de bestemmingen van Bly bezoekt, denk dan aan Nellie Bly.
