Dua Lipa zei tijdens het uitreiken van een Grammy in januari dit jaar: ”Er zijn zoveel uitmuntende vrouwelijke producers, artiesten, songwriters en technici. Als jij in de muziekindustrie zit en je iemand inhuurt, richt je blik op de geweldige, getalenteerde vrouwen die er zijn, wij verdienen een plekje aan elke tafel.”

Hiermee sloeg Dua de spijker op de kop. Muziek is geliefd over de hele wereld. Het doorkruist geslacht, cultuur, leeftijd en sociale klasse. Maar de muziekwereld ziet er achter de schermen niet zo divers uit als haar liefhebbers. Zo bleek uit een onderzoek dat vorig jaar verscheen van de Annenberg School for Communication, dat van alle producers van populaire muziek die tussen 2012 en 2018 uitkwam, slechts een schokkende 2% vrouw was. Ja, je leest het goed. 2 procent. Hoe kan deze beroepsgroep zó achterlopen qua gendergelijkheid? Nog veel belangrijker: hoe kan hier verandering in worden gebracht?

Stereotypisch

De gedachte dat er nou eenmaal meer mannen dan vrouwen zijn in de muziekwereld gaat niet op. In Nederland studeren er namelijk meer vrouwen dan mannen af van muziekopleidingen. Uit cijfers van het CBS blijkt namelijk dat van alle afgestudeerde van de mbo- en hbo muziekopleidingen, ongeveer 60% vrouw is. Kleine kans dat van al die vrouwen die afstuderen, er slechts 2% producer wil worden.

Waar ligt het dan wel aan? Zoals helaas vaker het geval is op de arbeidsmarkt, hebben vrouwen in de muziekwereld vaak te maken met stereotypering. Vrouwen worden eerder aangezien voor de zangeres van de band of het vriendinnetje van de drummer dan voor de producer. Ook krijgen vrouwelijke producers regelmatig verbaasde reacties als het blijkt dat zij de maker van een bepaald project zijn. Dit bevestigt het beeld dat mensen verwachten dat de producer een man is. Hiermee hangt samen dat producen een technisch beroep is, waar allerlei technische skills zoals opnemen en mixen aan bod komen. In technische beroepen heersen sowieso allerlei stereotypes ten opzichte van vrouwen, die ervoor zorgen dat minder vrouwen de techniek ingaan.

Rolmodellen

Een andere belangrijke factor die meespeelt is het gebrek aan vrouwelijke rolmodellen. Marg van Eenbergen, zelf producer, componist en studio eigenaar, kan dit beamen. Ze vermoedt dat het gebrek aan vrouwelijke rolmodellen een belangrijke reden is voor de lage hoeveelheid vrouwen in de producer wereld: ‘Rolmodellen laten zien dat stereotypes doorbroken kunnen worden.’ Zo gaan vrouwelijke producers in tegen het heersende beeld van een producer (man) en zijn hiermee een voorbeeld van zogenaamde ‘counter stereotypes’. Als er maar genoeg counter stereotypes zijn, dan vervaagt het heersende stereotype vanzelf.

Ruimte voor verandering

Hoe krijgen we die 2% omhoog? Volgens Marg is het belangrijk dat mannen in de muziekwereld zich bewust worden van hun gender biases. ‘Als producer moet je alle uren en dagen van de dag kunnen werken. Er zijn veel impliciete biases over hoe vrouwen in hun carrière staan, zo wordt vaak verwacht dat wij parttime werken. Maar dit beeld klopt lang niet altijd, vrouwen in de muziekwereld zijn vaak net zo ambitieus als mannen.’ Marg probeert zelf (jonge) vrouwelijke producers te helpen door ervaringen, ideeën en tips uit te wisselen. Zij profileert zichzelf niet actief als een vrouwelijke producer, voor haar is het een fijn gevoel als mensen pas naderhand ontdekken dat zij een vrouw is. Zo wordt namelijk pas écht duidelijk dat mannen en vrouwen dezelfde producer skills hebben.

Ondanks dat de muziekwereld enorm divers is qua genres en luisteraars is er achter de schermen dus nog veel terrein te winnen wat betreft gendergelijkheid en diversiteit. Het is 2020 en het is tijd voor verandering, het liefst met een beetje tempo natuurlijk. Door bewustwording van biases, meer vrouwelijke rolmodellen en female-support onder elkaar, kunnen we hier verandering in brengen.

Wat kan jij als muziekliefhebber doen? Doe eens wat research naar de producers achter jouw favoriete muziek. Probeer ook wat vrouwelijke producers te vinden die jij tof vindt en zeg dat voort. Dat doen wij namelijk ook.

Ladies we love:

• @roselilah: Nederlandse platinum producer die voor een Grammy is genomineerd. Ze werkt o.a. samen met rapper 21 Savage, Adje en SFB.
• @margvaneenbergenstudio Nederlandse producer, componist, muziekschrijver en studio eigenaar.
• @grimes: Canadese muzikant, zangeres, producer en visuele kunstenaar.
• @tokimonsta: Amerikaanse DJ (instrumentale hiphop) en producer

Meer leesvoer?

Van hetzelfde kaliber: Waar blijven de cabaretières?