Nederland is gezakt in de ranglijst van gendergelijkheid in de academische wereld, dus is het de hoogste tijd om uit te zoeken hoe het nu echt is gesteld met vrouwelijke hoogleraren in 2019. Slechts iets meer dan één vijfde van de Nederlandse hoogleraren is vrouw, zo blijkt uit een monitor gepubliceerd door het Landelijke Netwerk Vrouwelijke Hoogleraren (LNVH). Zie de belangrijkste cijfers in de infographic onderaan het artikel.
Gelukkig zit er een stijgende lijn in de representatie van vrouwen in de academische wereld. Met 21.3% van hoogleraren vrouw zijn we er nog niet, maar het gaat de goede kant op. In de glass ceiling beginnen barstjes te ontstaan en zoals het er nu naar uitziet, zijn mannen en vrouwen in de academische wereld in 2042 eindelijk op hetzelfde niveau. Dat is al vijf jaar eerder dan de prognose uit 2018 liet zien.
De groei in het aandeel vrouwelijke hoogleraren is deels te verklaren door de Westerdijk impuls. 2017 werd uitgeroepen tot het Johanna Westerdijk jaar, omdat het precies honderd jaar geleden was dat de eerste vrouwelijke hoogleraar werd benoemd in 1917. De Westerdijk Talentimpuls, een project vanuit het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, biedt geld aan universiteiten om voor het einde van 2019 honderd extra vrouwelijke hoogleraren aan te nemen. Dit heeft ervoor gezorgd dat er een grotere doorstroom van universitair hoofddocenten naar hoogleraren plaatsvond in de afgelopen twee jaar.
Toch zijn er een aantal opmerkelijke ontwikkelingen die laten zien dat er nog werk aan de winkel is. Zo is de doorstroom van vrouwelijk talent nog steeds een pijnpunt: bij elke hogere rang op de academische ladder zijn steeds minder vrouwen vertegenwoordigd. Is het bij universitair docenten een bijna gelijke verdeling van 57% mannen en 43% vrouwen, dan wordt dat bij het niveau hoofddocent al een stuk lager: 71,6% man en 28,4% vrouw. Daarnaast laat de monitor zien dat er altijd nog systematische onderbetaling van vrouwelijke academici plaatsvindt. Ook blijven vrouwen ondervertegenwoordigd in verschillende wetenschapsgebieden, met name economie, natuur en techniek.
Met de huidige verdeling van vrouwen en mannen in de academische wereld, komt Nederland laag op de Europese ranglijst te staan. In de ranglijst uit 2016 eindigt Nederland op plek 24 van de 28 lidstaten. Samen met het recente nieuws dat we maar liefst 11 plekken zijn gezakt in de Global Gender Gap Report van het World Economic Forum, is het maar al te duidelijk dat we in Nederland niet zo geëmancipeerd zijn als het lijkt.
Kortom, Nederland heeft nog een lange weg te gaan, om precies te zijn 23 jaar volgens de prognose. We hebben meer vrouwelijke helden nodig die de scheve verhoudingen recht gaan trekken in de academische wereld. Feminer hoopt dat daad bij het woord gevoegd wordt door de universiteiten en dat hun streefcijfers worden behaald. Het is tijd voor verandering.
Klik op deze link voor meer cijfers van het LNVH en hoe jouw universiteit ervoor staat qua diversiteit.
